Hałas w mieszkaniu a prawo
Hałas w mieszkaniu a obowiązujące prawo w budownictwie mieszkaniowym
Artykuł poświęcony jest omówieniu prawa budowlanego, zgodnie z którym powinny być budowane budynki mieszkalne. Zawarte są wyciągi norm, z podanymi wartościami dopuszczalnego poziomu hałasu w wybranych pomieszczeniach.
Ze względu na miejsce powstawania hałasu wyróżnia się hałas zewnętrzny (tj. wytwarzany na zewnątrz budynków) i hałas wewnętrzny, który jest wytwarzany wewnątrz budynków, np. przez ludzi, przez maszyny i instalacje w pomieszczeniach. Ponad połowa mieszkańców miast w Polsce skarży się na hałas zewnętrzny, jedna czwarta – na hałasy zza ścian, a nieco mniej – na hałasy przenikające przez stropy. Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. nr 156 z 2006 r., poz. 1118 ze zm.) obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej. Do przepisów techniczno-budowlanych zalicza się, zgodnie z art. 7 Prawa budowlanego, warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie. Warunki te określił, na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 7 ust. 2 pkt 1 Prawa budowlanego, Minister Infrastruktury w rozporządzeniu z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75 z 2002 r., poz. 690 ze zm.). Według ww. rozporządzenia poziom hałasu oraz drgań przenikających do pomieszczeń w budynkach mieszkalnych, a także zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej nie może przekraczać wartości dopuszczalnych, określonych w Polskich Normach dotyczących ochrony przed hałasem pomieszczeń w budynkach oraz oceny wpływu drgań na ludzi w budynkach. W budynkach tych, przegrody zewnętrzne i wewnętrzne, a także elementy budowlane powinny mieć izolacyjność akustyczną od dźwięków powietrznych dla: ścian zewnętrznych, stropodachów, ścian wewnętrznych, okien w przegrodach zewnętrznych, drzwi i okien wewnętrznych oraz od dźwięków powietrznych i uderzeniowych dla stropów.
W naszym kraju dopuszczalne poziomy dźwięku w pomieszczeniach mieszkalnych określa norma PN-87/B-02151/02. Dla wybranych pomieszczeń wartości te przedstawione są w poniższej Tabeli 1 (wyciąg):
Tabela 1. Dopuszczalne poziomy dźwięku w pomieszczeniach mieszkalnych w Polsce.
Lp. | Przeznaczenie pomieszczenia | Dopuszczalny równoważny poziom dźwięku A hałasu przenikającego do pomieszczenia od wszystkich źródeł hałasu łącznie LA,eq, w dB | Dopuszczalny równoważny poziom dźwięku A hałasu przenikającego do pomieszczenia od wyposażenia technicznego budynku oraz innych urządzeń w budynku i poza budynkiem | ||||
średni poziom dźwięku A, (LAm) (przy hałasie ustalonym) lub równoważny poziom dźwięku A, (LA,eq) (przy hałasie nieustalonym) w dB | maksymalny poziom dźwięku A, (LAmax) przy hałasie nieustalonym w dB | ||||||
w dzień | w nocy | w dzień | w nocy | w dzień | w nocy | ||
1 | Pomieszczenia mieszkalne w budynkach mieszkalnych … | 40 | 30 | 35 | 25 | 40 | 30 |
2 | Kuchnie i pomieszczenia sanitarne w mieszkalnych | 45 | 40 | 40 | 40 | 45 | 45 |
Dźwięki poniżej 35 dB są nieszkodliwe dla zdrowia, ale mogą być denerwujące. Taki hałas wywołuje szum wody w łazience, brzęczenie lamp jarzeniowych, brzęk przekładanych naczyń w kuchni itp. Hałas w zakresie 35-70 dB powoduje zmęczenie układu nerwowego, utrudnia zrozumiałość mowy, przeszkadza w wypoczynku i wywołuje stres. Normowy dopuszczalny poziom hałasu w pomieszczeniach mieszkalnych nie zostanie przekroczony, gdy zastosuje się środki ograniczające przenikanie hałasów zewnętrznych i wewnętrznych. Pomieszczenia możemy chronić przed hałasami wewnętrznymi stosując odpowiednie rozwiązania budowlane w konstrukcji budynków oraz instalując specjalne zabezpieczenia akustyczne w hałaśliwych urządzeniach i maszynach. Generalną zasadą jest wydzielenie z konstrukcji budynku pomieszczeń ze źródłami drgań i hałasu o dużych poziomach, np. szyby i maszynownie dźwigów, stacje trafo, kabiny sanitarne itp., w postaci niezależnej konstrukcji, izolowanej od pomieszczeń przerwami powietrznymi lub przekładkami przrzeciwdrganiowymi. Niezmiernie ważną sprawą jest zastosowanie ścian zewnętrznych i wewnętrznych a także drzwi i okien o własnościach akustycznych, spełniających wymagania normowe. Wykonanie ww. przegród o własnościach akustycznych, zgodnych z wymaganiami normy PN-B-02151 – 3:1999, zapewnia ograniczenie poziomu hałasu do poziomu dopuszczalnego –Tabela 2 (wyciąg z normy).
Tabela 2 Wymagania izolacyjność akustyczna przegród wewnętrznych w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych.
Lp. | Funkcje pomieszczeń rozdzielonych przegrodą | Wymagane wartości wskaźników w dB | ||||
stropy | ściany bez drzwi | drzwi | ||||
R’A1 lub DnT,A1 min | L’n,w max | R’A1 lub DnT,A1 min | R’A1 min | |||
1 | Wszystkie pomieszczenia mieszkania | wszystkie pomieszczenia przyległego mieszkania | 51 | 58 | 50 | 3) |
2 | korytarz, klatka schodowa | 3) | 53 | 50 | 25 | |
3 | pomieszczenia techniczne wyposażenia instalacyjnego budynku | 55 | 58 | 55 | 3) | |
7 | Pokój | pomieszczenia sanitarne w tym samym mieszkaniu | 3) | 3) | 35 | 10) |
8 | wszystkie pomieszczenia w tym samym mieszkaniu poza pomieszczeniami sanitarnymi | 45 – 51 | 58 | 30 – 35 | 10) |
3) Ustalenie Indywidualne; 10) Nie stawia się wymagań
Według tej samej normy określa się izolacyjność akustyczną ścian zewnętrznych i stropodachów. Zależy ona od miarodajnego poziomu dźwięku A hałasu zewnętrznego, wyznaczonego w zależności od rodzaju źródła występującego w odległości 2 m od fasady budynku na poziomie rozpatrywanego fragmentu przegrody zewnętrznej. Wymagana izolacyjność ścian zewnętrznych i stropodachów z oknami odnosi się do izolacyjności wypadkowej przy zamkniętych oknach – patrz Tabela 3 (wyciąg z normy).
Tabela 3. Wymagana wypadkowa izolacyjność akustyczna właściwa przybliżona ścian zewnętrznych z oknami
Rodzaj budynku | Przegroda zewnętrzna w pomieszczeniu | Minimalny wskaźnik oceny wypadkowej izolacyjności akustycznej właściwej przybliżonej R’A2 lub R’A1 w decybelach, w zależności od miarodajnego poziomu dźwięku A w decybelach w ciągu dnia/nocy na zewnątrz budynku wg p. 6.1 | |||||||
dzień | do 45 | od 46 do 50 | od 51 do 55 | od 56 do 60 | od 61 do 65 | od 66 do 70 | od 71 do 75 | ||
noc | do 35 | od 36 do 40 | od 41 do 45 | od 46 do 50 | od 51 do 55 | od 56 do 60 | od 61 do 55 | ||
Budynki mieszkalne | pokoje | 20 | 20 | 23 | 23 | 28 | 33 | 38 | |
kuchnie | 20 | 20 | 20 | 20 | 23 | 28 | 33 |
Ocenie izolacyjności akustycznej ścian i okien będzie poświęcony kolejny artykuł.