Hałas w mieszkaniu a prawo

Hałas w mieszkaniu a obowiązujące prawo w budownictwie mieszkaniowym

Artykuł poświęcony jest omówieniu prawa budowlanego, zgodnie z którym powinny być budowane budynki mieszkalne. Zawarte są wyciągi norm, z podanymi  wartościami dopuszczalnego poziomu hałasu w wybranych pomieszczeniach.

Ze względu na miejsce powstawania hałasu wyróżnia się hałas zewnętrzny (tj. wytwarzany na zewnątrz budynków) i hałas wewnętrzny, który jest wytwarzany wewnątrz budynków, np. przez ludzi, przez maszyny i instalacje w pomieszczeniach. Ponad połowa mieszkańców miast w Polsce skarży się na hałas zewnętrzny, jedna czwarta – na hałasy zza ścian, a nieco mniej – na hałasy przenikające przez stropy. Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. nr 156 z 2006 r., poz. 1118 ze zm.) obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej. Do przepisów techniczno-budowlanych zalicza się, zgodnie z art. 7 Prawa budowlanego, warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie. Warunki te określił, na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 7 ust. 2 pkt 1 Prawa budowlanego, Minister Infrastruktury w rozporządzeniu z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75 z 2002 r., poz. 690 ze zm.). Według ww. rozporządzenia poziom hałasu oraz drgań przenikających do pomieszczeń w budynkach mieszkalnych, a także zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej nie może przekraczać wartości dopuszczalnych, określonych w Polskich Normach dotyczących ochrony przed hałasem pomieszczeń w budynkach oraz oceny wpływu drgań na ludzi w budynkach. W budynkach tych, przegrody zewnętrzne i wewnętrzne, a także elementy budowlane powinny mieć izolacyjność akustyczną od dźwięków powietrznych dla: ścian zewnętrznych, stropodachów, ścian wewnętrznych, okien w przegrodach zewnętrznych, drzwi i okien wewnętrznych oraz od dźwięków powietrznych i uderzeniowych dla stropów.
W naszym kraju dopuszczalne poziomy dźwięku w pomieszczeniach mieszkalnych określa norma PN-87/B-02151/02. Dla wybranych pomieszczeń wartości te przedstawione są w poniższej Tabeli 1 (wyciąg):

Tabela 1. Dopuszczalne poziomy dźwięku w pomieszczeniach mieszkalnych w Polsce.

Lp. Przeznaczenie pomieszczenia Dopuszczalny równoważny poziom dźwięku A hałasu przenikającego do pomieszczenia od wszystkich źródeł hałasu łącznie LA,eq, w  dB Dopuszczalny równoważny poziom dźwięku A hałasu przenikającego do pomieszczenia od wyposażenia technicznego budynku oraz innych urządzeń w budynku i poza budynkiem
średni poziom dźwięku A, (LAm) (przy hałasie ustalonym) lub równoważny poziom dźwięku A, (LA,eq) (przy hałasie nieustalonym) w dB maksymalny  poziom dźwięku A, (LAmax) przy hałasie nieustalonym w dB
w dzień w nocy w dzień w nocy w dzień w nocy
1 Pomieszczenia mieszkalne w budynkach mieszkalnych … 40 30 35 25 40 30
2 Kuchnie i pomieszczenia sanitarne w mieszkalnych 45 40 40 40 45 45

Dźwięki poniżej 35 dB są nieszkodliwe dla zdrowia, ale mogą być denerwujące. Taki hałas wywołuje szum wody w łazience, brzęczenie lamp jarzeniowych, brzęk przekładanych naczyń w kuchni itp. Hałas w zakresie 35-70 dB powoduje zmęczenie układu nerwowego, utrudnia zrozumiałość mowy, przeszkadza w wypoczynku i wywołuje stres. Normowy dopuszczalny poziom hałasu w pomieszczeniach mieszkalnych nie zostanie przekroczony, gdy zastosuje się środki ograniczające przenikanie hałasów zewnętrznych i wewnętrznych. Pomieszczenia możemy chronić przed hałasami wewnętrznymi stosując odpowiednie rozwiązania budowlane w konstrukcji budynków oraz instalując specjalne zabezpieczenia akustyczne w hałaśliwych urządzeniach i maszynach. Generalną zasadą jest wydzielenie z konstrukcji budynku pomieszczeń ze źródłami drgań i hałasu o dużych poziomach, np. szyby i maszynownie dźwigów, stacje trafo, kabiny sanitarne itp., w postaci niezależnej konstrukcji, izolowanej od pomieszczeń przerwami powietrznymi lub przekładkami przrzeciwdrganiowymi. Niezmiernie ważną sprawą jest zastosowanie ścian zewnętrznych i wewnętrznych a także drzwi i okien o własnościach akustycznych, spełniających wymagania normowe. Wykonanie ww. przegród o własnościach akustycznych, zgodnych z wymaganiami normy PN-B-02151 – 3:1999, zapewnia ograniczenie poziomu hałasu do poziomu dopuszczalnego –Tabela 2 (wyciąg z normy).

Tabela 2 Wymagania izolacyjność akustyczna przegród wewnętrznych w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych.

Lp. Funkcje pomieszczeń rozdzielonych przegrodą Wymagane wartości wskaźników w dB
stropy ściany bez drzwi drzwi
R’A1 lub DnT,A1 min L’n,w max R’A1 lub DnT,A1 min R’A1 min
1 Wszystkie pomieszczenia mieszkania wszystkie pomieszczenia przyległego mieszkania 51 58 50 3)
2 korytarz, klatka schodowa 3) 53 50 25
3 pomieszczenia techniczne wyposażenia instalacyjnego budynku 55 58 55 3)
7 Pokój pomieszczenia sanitarne w tym samym mieszkaniu 3) 3) 35 10)
8 wszystkie pomieszczenia w tym samym mieszkaniu poza pomieszczeniami sanitarnymi 45 – 51 58 30 – 35 10)

3) Ustalenie Indywidualne; 10) Nie stawia się wymagań

Według tej samej normy określa się izolacyjność akustyczną ścian zewnętrznych i stropodachów. Zależy ona od miarodajnego poziomu dźwięku A hałasu zewnętrznego, wyznaczonego w zależności od rodzaju źródła występującego w odległości 2 m od fasady budynku na poziomie rozpatrywanego fragmentu przegrody zewnętrznej. Wymagana izolacyjność ścian zewnętrznych i stropodachów z oknami odnosi się do izolacyjności wypadkowej przy zamkniętych oknach – patrz Tabela 3 (wyciąg z normy).

Tabela 3. Wymagana wypadkowa izolacyjność akustyczna właściwa przybliżona ścian zewnętrznych z oknami

Rodzaj budynku Przegroda zewnętrzna w pomieszczeniu Minimalny wskaźnik oceny wypadkowej izolacyjności akustycznej właściwej przybliżonej R’A2 lub R’A1 w decybelach, w zależności od miarodajnego poziomu dźwięku  A w   decybelach w ciągu dnia/nocy na  zewnątrz budynku wg p. 6.1
dzień do 45     od 46   do 50  od 51  do 55   od 56   do 60 od 61  do 65   od 66  do 70  od 71  do 75
noc do 35   od 36   do 40  od 41   do 45   od 46    do 50 od 51 do 55   od 56  do 60  od 61   do 55
Budynki mieszkalne pokoje 20 20 23 23 28 33 38
kuchnie 20 20 20 20 23 28 33

Ocenie izolacyjności akustycznej ścian i okien będzie poświęcony kolejny artykuł.